درباره «اثر دانینگ- کروگر»: آن کس که نداند و نداند که نداند
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۳۰۱۳۱
یک سارق مسلح بانک در سال ۱۹۹۵ در روز روشن و بدون ماسک، دو بانک را در شهر پیتسبورگ در آمریکا سرقت کرد. او از طریق تصاویر دوربین‌های امنیتی شناسایی شد. وقتی پلیس او را دستگیر کرد، این سارق به نام مک‌آرتور ویلر گفت: "اما من آب لیمو روی صورتم مالیده بودم". او آبلیمو را روی صورتش مالیده بود تا صورتش نامرئی شود، چون شنیده بود که از آبلیمو به عنوان جوهر نامرئی استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دو روانشناس آمریکایی به نام‌های دیودید دانینگ و جاستین کروگر با الهام از این واقعه به بررسی موضوع پرداختند و در مقاله‌ای در سال ۱۹۹۹ نظریه‌ای درباره این ناتوانی شناختی بسط دادند که عنوان آن این بود: «بدون مهارت و بدون آگاهی از آن: چگونه مشکل فرد در بازشناسی بی‌کفایتی خودش به اغراق در ارزیابی از توانایی‌های شخصی‌اش می‌انجامد».
این دو روانشناس اجتماعی از دانشجویان روانشناسی خواستند آزمون‌های حل مسئله با استفاده از منطق، تجزیه و تحلیل دستور زبان و ارزیابی اینکه جوک‌ها خنده‌دار هستند یا نه، را انجام دهند. این آزمون‌ها یک سوگیری شناختی را نشان دادند که طی آن کسانی که کمترین نمره را گرفته بودند، عملکرد خود در آزمون و توانایی‌شان را به شدت بیش از حد واقعی برآورد کرده بودند.
کروگر و دانینگ در چکیده مقاله اساسی خود در این باره نوشتند: "... افرادی که در این حوزه‌ها بی‌مهارت هستند، بار مضاعفی را تحمل می‌کنند: نه تنها این افراد به نتیجه‌گیری‌های اشتباه و انتخاب‌های ناخوشایند می‌رسند، بلکه بی‌کفایتی آنها توان استفاده از مهارت فراشناختی‌شان برای درک این موضوع را هم از آنها سلب می‌کند.» این روانشناسان شواهد علمی برای آنچه را فراهم می‌کند که چارلز داروین بیش از یک قرن قبل در سال ۱۸۷۱ در کتاب «تبار انسان» بیان کرده بود: «نادانی اغلب باعث اعتماد به نفس می‌شود، نه دانش.»
اثر دانینگ-کروگر یک سوگیری شناختی (cognitive bias) است که در آن افرادی که دانش یا توانایی محدودی در یک حوزهٔ خاص دارند، توانایی‌های خود را بیش‌ازحد برآورد می‌کنند. درنتیجه، کسانی که در حوزه‌ای واقعاً بی‌تجربه هستند، به‌طور واهی گمان می‌کنند در آن زمینه برتری دارند و به اشتباه توانایی شناختی خود را بیشتر از آنچه هست ارزیابی می‌کنند.
اثر دانینگ-کروگر به دلیل ناتوانی فراشناختی افراد بی‌تجربه در شناسایی ناتوانی خود ایجاد می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، فقدان دانش یا مهارت در یک زمینهٔ خاص می‌تواند منجر به فقدان آگاهی از محدودیت‌های شخص شود.
اثر دانینگ-کروگر در تعدادی از مطالعات نشان داده شده است. در یک مطالعه، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا عملکرد خود را در آزمون دستور زبان ارزیابی کنند. کسانی که عملکرد ضعیفی در آزمون داشتند، تمایل داشتند توانایی خود را بیش‌ازحد برآورد کنند، درحالی‌که کسانی که عملکرد خوبی داشتند، تمایل داشتند توانایی خود را کمتر از حد واقعی ارزیابی کنند.
اثر دانینگ-کروگر می‌تواند پیامدهای منفی متعددی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال، می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری نادرست، پذیرفتن وظایفی که فرد صلاحیت انجام آن را ندارد و عدم یادگیری از اشتباهات شود. این اثر همچنین می‌تواند منجر به تعارض و سوءتفاهم شود، زیرا افرادی با سطوح مهارت متفاوت ممکن است درک متقابلی از دیدگاه یکدیگر نداشته باشند.
تحقیقات نشان می‌دهد اکثر انسان‌ها از لحاظ میزان هوش، جاه‌طلبی، دوستی و حتی به طور طنزآمیزی از لحاظ میزان فروتنی (!) خود را نسبت به دیگران برتر ارزیابی می‌کنند. این پدیده در روانشناسی به عنوان «اثر خود-ارتقایی» یا «توهم برتری» هم شناخته شده است. افراد افسرده‌ای که دچار «واقع‌گرایی افسردگی» هستند، از جمله معدود افرادی هستند که توانایی خود را بیش از حد برآورد نمی‌کنند.
بنابراین بیشتر انسان‌ها خود را از دیگران برتر می‌دانند، حتی در زمینه‌هایی مانند فروتنی که به نظر می‌رسد با این برتردانستن خود در تناقض باشد. اما افراد افسرده، به دلیل دید واقع‌بینانه‌تر، چنین توهمی از برتربودن ندارند.
چند کار می‌توان انجام داد تا اثر دانینگ-کروگر را کاهش داد. یکی تشویق افراد به دریافت بازخورد از دیگران درباره توانایی‌هایشان است. دوم فراهم کردن فرصت‌هایی برای یادگیری و رشد افراد است. درنهایت، مهم است که از اثر دانینگ-کروگر آگاه باشیم و به امکان برآورد بیش از حد واقعی توانایی‌های خود توجه داشته باشیم.
کد خبر 799620 برچسب‌ها مجله نکته بهداشتی روز روانشناسی مجله روانشناسیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: مجله نکته بهداشتی روز روانشناسی مجله روانشناسی خود را بیش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۳۰۱۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
استفاده از ظرفیت نخبگان موجب توسعه می‌شود
ایسنا/سیستان و بلوچستان استاندار سیستان و بلوچستان با بیان اینکه توانایی خوبی میان دانش آموزان و دانشجویان نخبه وجود دارد، گفت: تفکر، استعداد و خلاقیت جوانان و نوجوانان می‌تواند موجب تحول مثبت در جامعه شود که به همین دلیل باید از این توانایی‌ها در امر توسعه شهری و روستایی بهره گرفت.
محمد کرمی امروز، دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در نشست بزرگداشت روز ملی شوراها اظهار کرد: خوشبختانه سیستان و بلوچستان به سرعت در حال توسعه و پیشرفت است اما لازمه توسعه؛ مشارکت همه مردم است.
وی افزود: با توجه به اهمیت اقتصاد دیجیتال و استفاده از علم و فناوری در حوزه اقتصادی، تاکنون پنج هزار نفر در این زمینه آموزش‌های لازم را فرا گرفتند.
استاندار سیستان و بلوچستان ادامه داد: خوشبختانه توانایی خوبی در بین دانش آموزان و دانشجویان وجود دارد که می‌توان از این توانایی‌ها در امر توسعه شهری بهره گرفت.
وی تصریح کرد: کارها باید با نیت کسب رضایت الهی انجام شود چرا که این رضایت الهی، رضایت مردم را نیز به دنبال دارد و در نهایت اوست که شاهد و ناظر بر همه اعمال ماست.
کرمی اذعان کرد: امروز برای رسیدن استان به شاخص های توسعه کشوری، بیش از هر زمانی نیازمند وحدت و همبستگی هستیم چرا که اختلاف و دودستگی، برکت را از کارها می‌گیرد و موجب می‌شود ظرفیت‌های ما صرف رفع اختلافات شود.
وی خاطرنشان کرد: نواقص و مشکلاتی در همه شهرهای استان وجود دارد که ضرورت دارد به کیفیت انجام امور محوله در شهرها توجه ویژه شود و همواره استفاده از ایده‌ها و روش‌های نوین برای بهبود وضعیت شهرها در دستور کار شهرداری‌ها قرار گیرد.
انتهای پیام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت